خیلی خلاصه و مفید، وظیفه میلگرد بستر، مقاوم سازی دیوار در برابر باد یا زلزله است. اگر اجرای میلگرد بستر استاندارد و اصولی انجام شود از خسارات مالی و جانی در حوادث طبیعی و غیر طبیعی، جلوگیری خواهد کرد. اما میلگرد بستر چیست ؟ انواع آن کدامند؟ در کدام بخش سازه کاربرد دارد؟ از چه بخش‌هایی تشکیل شده؟ آیا اجرای آن قانون خاصی دارد؟ در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا با زبانی ساده به همه این سوالات پاسخ دهیم.

میلگرد بستر چیست؟

میلگرد بستر از میلگرد و مفتول ضد زنگ تشکیل شده است. این میلگرد برای تقویت دیوارهای آجری و بلوک‌های سیمانی در برابر نیروهای خارجی، مورد استفاده قرار می‌گیرد. ساختار میلگرد بستر به این صورت است که یک جفت مفتول موازی دارد (طولی) و یک مفتول عرضی که در دو حالت مختلف زیر به به مفتول طولی جوش خورده است:

  1. نردبانی (دقیقا شبیه نردبان)
  2. خرپایی (به صورت زیکزاک)

اندازه میلگرد بستر به صورتی است که در درز ملات هر ردیف از آجر یا بلوک سیمانی قرار می‌گیرد (در ادامه ضوابط مربوط به اندازه میلگرد بستر را خواهیم گفت). بهترین متریال برای ساخت میلگرد بستر، فولاد ضد زنگ است. زیرا میلگردها به صورت مستقیم در تماس با رطوبت ملات یا دوغاب قرار دارند؛ از همین رو اگر از نوع ضد زنگ نباشند به زودی دچار اکسیداسیون خواهند شد.

روش اجرای میلگرد بستر

اجرای میلگرد بستر به دو صورت عمودی و افقی است:

اجرای میلگرد بستر به صورت عمودی

در روش عمودی، میلگرد بستر را به صورت قائم (عمودی) از بین حفره آجر یا بلوک‌ها عبور می‌دهند. این میلگردها تا نزدیک سقف ادامه پیدا می‌کنند! اما توجه داشته باشید که به سقف متصل نمی‌شوند. بلکه در داخل ناودانی متصل شده به سقف قرار می‌گیرند. نهایتا یک فضای خالی بین سقف و میلگرد ایجاد می‌شود که با ملات یا بتن پر می‌شود. اما دلیل این کار چیست؟ علت آن حرکت آزادانه میلگرد عمودی و افزایش کشسانی دیوار است.

اجرای میلگرد بستر به صورت افقی

پیش از اینکه دیوار چینی آغاز شود باید بست‌ها را به سازه متصل کرد. اتصال دو حالت دارد:

  1. اتصال بست به اسکلت بتنی: با تفنگ، میخ‌های مخصوص، پیچ و رول بولت
  2. اتصال بست به اسکلت فلزی: با استفاده از جوش

زمانی که بست‌ها متصل شدند و نوبت به دیوارچینی رسید، باید 20 cm انتهایی میلگرد را خم کنید (90 درجه) نهایتا قلاب ایجاد شده را درون بست قرار دهید. میلگرد بستر را روی رج‌های آجر قرار دهید و زمانی که از درستی جایگاه آن اطمینان پیدا کردید، یک لایه ملات با ضخامت مناسب (حداقل 1.5 cm) روی میلگردها بریزید.

ویژگی‌ها و ضوابط میلگرد بستر

  • میلگرد بستر سطح آجدار دارد.
  • میلگرد بستر خاصیت ضد زنگ دارد (به همین دلیل استفاده از میلگرد گالوانیزه مرسوم است)
  • این میلگرد با روش جوشکاری مقاومتی تولید شده است (Resistance welding ترکیب گرما و فشار)
  • همانطور که اشاره شد در دو نوع خرپایی و نردبانی ساخته می‌شود.
  • کمترین قطر مجاز برای تولید میلگرد بستر، 4 میلی‌متر است.
  • بیشترین قطر مجاز برای تولید میلگرد بستر، برابر با نصف ضخامت ملات است.
  • ضخامت ملات بستر نباید از 16 میلی‌متر بیشتر شود.
  • با توجه به قانون بالا، بیشترین قطر ممکن برای مفتول نباید از 8 mm بیشتر شود.
  • حداقل تنش تسلیم فولادی که از آن میلگرد بستر تولید می‌شود، 450 مگاپاسکال است.

روش محاسبه وزن میلگرد بستر

آگاهی از وزن میلگردها و مفتول‌های استفاده شده در میلگرد بستر، نه تنها برای مسائل محاسباتی سازه، کمک کننده است بلکه در امر خرید و برنامه ریزی برای بودجه اهمیت دارد. در مبحث هشتم مقررات ملی، استفاده از فرمول‌های مختلفی را می‌بینیم که برخی از سایت‌ها و متخصصان معتقدند این روش‌ها قدیمی بوده و امروز منسوخ شده‌اند. روشی که اغلب از آن استفاده می‌شود تحت عنوان تجویزی از آن یاد می‌شود. در این روش به ازای هر 40 cm ارتفاع دیوار، باید یک ردیف میلگرد بستر اجرا گردد که با توجه به ارتفاع دیوار می‌توان وزن آن را محاسبه کرد.

https://www.markazeahan.com/product-category/%D9%85%DB%8C%D9%84%DA%AF%D8%B1%D8%AF/

جمع بندی

در این مطلب با کاربرد میلگرد بستر و ضوابط آن آشنا شدیم، این میلگرد در اجرای دیوار به صورت عمودی و افقی، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در اجرای عمودی، میلگرد بستر از بین حفره‌های آجرها عبور کرده و تا نزدیک سقف ادامه می‌یابد. در اجرای افقی، بست‌ها به اسکلت سازه متصل شده و میلگرد به بست، محکم می‌شود. این میلگرد با ویژگی‌های ضد زنگ، استحکام و انعطاف در مقابل زلزله و نیروهای خارجی مقاومت سازه را افزایش می‌دهد. دقت به قوانین و تبعیت از آنها کارایی میلگرد بستر را افزایش می‌دهد، پس هنگام اجرا، بهتر است قوانین را رعایت کنید مطمئن شوید، بهترین نتیجه حاصل می‌شود.