متریال گلولوم مستحکم تر از فولاد

شیگروبان یکی از معماران مطرحی می باشد که موفق به دریافت جایزه معتبر معماری پریتزکر شده است. این معمار برجسته هویت خود را به عنوان یکی از متخصصین بی رقیب در به کار گیری متریال های نا متعارف ثابت نموده است. پروژه های اجرا شده توسط شیگروبان، در زمینه معماری (از موزه ایی که از کانکس های حمل بار ساخته شده گرفته تا کلیسایی که از لوله های مقوایی و پلاستیک بازیافتی ساخته شده است) کمتر به شکل یک مجموعه مدرن و یکپارچه به نظر می رسند، و بیشتر طراحی های وی را می توان مجموعه ایی از تحقیقاتی دانست که برای ساخت بنا ها، در پی یافتن  شیوه های جدید تر و پایدار تر است. در طی سال های گذشته، شیگروبان با این رویکرد تحقیقاتی به محصول نوینی به نام متریال گلولوم (glulam) یا چوب لمینت شده چسب خورده (glued laminated timber) رسیده است.

این متریال نوین متشکل از لایه های مختلفی از چوب است که به واسطه چسب های با کیفیت بالا به یک دیگر متصل شده اند. حاصل این فرایند یک محصول مهندسی شده از جنس چوب می باشد، که نسبت به فولاد سبک وزن تر و مقرون به صرفه تر و مستحکم تر می باشد و هم چنین سازگار تر با محیط زیست است. شیگروبان با استفاده از متریال گلولوم توانست سازه های پیچیده ایی را تولید نماید که محدودیت های طرح برای رسیدن به یک طراحی پایدار را کنار می زد. در این مطلب 5 نمونه از پروژه های شیگروبان که با استفاده از متریال گلولوم اجرا شده اند ارائه شده که می تواند الهام بخش پروژه های بعدی شما شود.

1- مرکز پمپیدو متز (Pompidou Metz) واقع در شهر متز، فرانسه طراحی شده توسط شرکت معماری شیگروبان

گلولوم به کار رفته در این پروژه تولید شرکت Holzbau Amann

گروه معماری شیگروبان در طراحی این پروژه، خواستار موزه ایی بودند که هم از نظر ظاهری و هم از لحاظ بصری جالب توجه باشد. ولی به شکلی که زیبایی آثار هنری نمایش داده شده در موزه تحت تاثیر زیبایی بصری بنا قرار نگیرد. بنابراین تیم معماران برای رسیدن به این هدف، به طراحی مجموعه ایی از گالری های ساده و جعبه ایی مانند پرداختند که در زیر یک بام بی شکل در کنار هم قرار گرفته اند. این بام ساخته شده از چوب و فایبر گلاس می باشد که با تفلون پوشانده شده است. اگر چه ساختار چوبی لمینت شده، از قبل با استفاده از نرم افزار BIM مدل سازی شده بود، ولی در واقع، طراحی آن با تاثیر پذیری از شیوه سنتی و قدیمی صورت گرفته است.

شیگروبان در مورد طراحی مرکز پمپیدو متز این گونه اظهار داشته است: ” ایده اصلی طراحی این موزه با الهام از بافت های سنتی چینی می باشد. من در شهر پاریس یک فروشگاه آنتیک فروشی یافته بودم، هنگام مشاهده این فروشگاه، با خود گفتم، آیا امکان ساخت یک شبکه سازه ایی با استفاده از متریال گلولوم وجود دارد. زیرا چوب می تواند هم به عنوان یک عضو فشاری و هم کششی مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین من تصور نمودم که آیا تحقق بخشیدن این ایده به صورت یک پوسته فشاری در عین حالی که یک مش یا شبکه توری کششی است، امکان پذیر است ؟”

2- موزه هنری Aspen واقع در شهر اسپن، کلورادو، آمریکا طراحی شده توسط شرکت معماری شیگروبان

گلولوم به کار رفته در این پروژه تولید شرکت Spearhead

شیگروبان در سال 2014 به بررسی امکان ساخت سازه های چوبی بافته شده پرداخت. بنابراین نمای موزه هنری اسپن را با استفاده از متریال گلولوم طراحی نمود. در پشت شبکه ایی از Prodema (پرودما)، دیوار های پرده ایی (کرتین وال) شیشه ایی نمای ساختمان مخفی شده اند. پرودما نوارهایی از جنس کاغذ هستند که به رزین آغشته شده اند و در میان لایه های نازک متریال گلولوم قرار گرفته اند. پوشش شیشه ها به این نوع، موجب حفاظت فضای داخلی از دریافت گرمای خورشید می شود و در عین حال نیز به عنوان حائلی بین موزه و محیط پیرامون آن عمل می نماید.

در مقابل این نمای ظریف، سقف با یک قاب عظیم از چوب های گلولوم سنگین ساخته شده است. ضخامت این چوب ها در حدود 6 اینچ می باشد که متشکل از قطعات متعدد چوب های گوناگون از جمله: چوب درختان صنوبر، درخت غان و نوعی کاج مخصوص متعلق به نیمه غربی آمریکای شمالی به نام Douglas fir می باشد. این چوب ها پس از لمینیت شدن به یک دیگر با استفاده از دستگاه های CNC فرم داده شده اند.

حتما ببینید : پنل های سیمانی سه بعدی

3- کلوپ Nine Bridges Country واقع در شهر Yeoju-gun- کره جنوبی طراحی شده توسط شرکت معماری شیگروبان

گلولوم به کار رفته در این پروژه تولید کمپانی Blumer-Lehmann

کلوپ Country در قلب Nine Bridges واقع شده است. و یکی از یکی از مجهز ترین زمین های گلف این شهر محسوب می شود. اعضای باشگاه و مهمانانشان، در داخل این فضا به آتریومی دعوت می شوند که شامل سه طبقه است و دارای دیوار های سنگی و سایه بانی با متریال گلولوم است.

سازه سقف گلولومی این ساختمان، در قالب ستون های نازک و درخت مانند، به قسمت زیرین بنا کشیده می شود که یک نور گیر گسترده در بالای هر یک از آن ها تعبیه شده است. شکل این ستون ها با الهام از پایه توپ گلف طراحی شده است. شیگروبان زمانی که کودک بوده است، با توپ گلف بازی می کرده است. ولی انتخاب این طرح دلایل عملکردی متعددی داشته است. این ستون ها منجر به ایجاد سطحی با دو انحنا  بوده اند که موجب مستحکم شدن بیشتر سازه شده است. به همین علت این امکان فراهم شده تا بین دو ستون دهانه های وسیع تر ساخته شود و نیاز به مهار های جانبی را رفع شود.

4- موزه هنری Oita Prefectural واقع در شهر Oita، ژاپن طراحی شده توسط شرکت معماری شیگروبان

گلولوم به کار رفته در این پروژه تولید کمپانی Arup

بر عکس روال همیشگی طراحی گالری ها که در قالب جعبه های سفید رنگ صورت می گیرد و به پنهان نمودن محتوای داخل نمایشگاه از دنیای خارج می پردازند. طراحی موزه هنری Oita Prefectural به صورتی است که هنر درون خود را در برابر همگان به نمایش می گذارد. فضای نمایشگاه اصلی این موزه، با درب های شیشه ایی تاشو پوشیده شده که 20 فوت ارتفاع دارند. و این امکان را برای عابران در حال گذر از این منطقه فراهم می نماید تا از بیرون به نظاره مجموعه های به نمایش درآمده از هنر های ژاپنی داخل نمایشگاه که به طور دائم نیز متغییر هستند، بپردازند. در هنگام باز بودن این درب ها، گالری تبدیل به فضای نیمه پوشیده عمومی می شود که تداعی کننده  “engava” های سنتی و قدیمی ژاپنی است.

از طرف دیگر، گالری هایی که در طبقات بالا تر قرار دارند خصوصی تر هستند. این گالری ها با پرده های چوبی پوشانده شده اند که در عین حالی که دید از شهر را به داخل نمایشگاه محدود می نمایند، می توانند از آثار هنری حساس در برابر نور مستقیم خورشید محافظت نمایند. در واقع این دو طرح متفاوت، نوعی پیوستگی نافذ میان طرح بنا با فرهنگ ژاپنی را ایجاد می نماید.

شیگروبان در این مورد این گونه اظهار داشته است: “مهار های روی هم گذاشته شده دیوار های خارجی از ترکیب متریال گلولوم و چوب سخت سدار تشکیل شده اند. ساختار ساختمان مثل هنر های سنتی بامبو شهر اوتیا یک نقش یا پترن را ایجاد نموده است.”

5- ساختمان اداری Tamedia واقع در شهر زوریخ، سوئیس طراحی شده توسط شرکت معماری شیگروبان

گلولوم به کار رفته در این پروژه تولید کمپانی Blumer-Lehmann

Tamedia یک کمپانی فعال در حوزه مجموعه ایی از نشریات سوئیس است. ساختمان اداری جدید این شرکت در 7 طبقه با نمای شیشه ایی مدرن ساخته شده است. این بنا با ساختمان های پیرامون خود هیچ گونه شباهتی ندارد. سازه چوبی این ساختمان موجب منحصر به فرد شدن این بنا شده است. این سازه چوبی بدون استفاده از حتی یک اتصال فلزی و یا حتی یک قطره چسب ساخته شده است.

چهار چوب این ساختمان متشکل از بیش از 1400 قطعه متریال گلولوم است که از جنس نوعی صنوبر محلی می باشد. با استفاده از دستگاه CNC این چوب ها فرم داده شده اند، که این امکان را برای معمار فراهم نموده تا روی جزئیات اتصال هر یک از این قطعات کنترل دقیق داشته باشد. هم چنین با استفاده از اتصالاتی از جنس متریال گلولوم و چوب سخت، این تیرها و ستون های قفل شونده در یک دیگر به هم اتصال یافته اند. که این کار موجب می شود تا پس از تمام شده عمر مفید ساختمان، به سادگی بتوان قطعات آن را از یک دیگر جدا نموده و بازیافت کرد. شیگروبان در این ساختمان، سطوح چوبی را بدون پرداخت رها نموده تا بر مزایایی زیست محیطی این شیوه تاکید نماید.

کریستف زیمر، رئیس ارتباطات حقوقی شرکت Tamedia در رابطه با این بنا اظهار داشته است: “نگهداری نکردن از این ساختمان، بهترین شیوه مراقبت از آن است. زیرا چوب یک متریال زنده است، که به مروز زمان دچار تغییرات می شود و با ظاهری زیبا رنگ کهنگی به خود می گیرد، بنابراین به دخالت کا در این امر نیازی نیست”.

منبع : architizer

ترجمه : از تحریریه معمارآپ